Huset Tudor: Forskelle mellem versioner

Content deleted Content added
komma mm.
No edit summary
Linje 1:
{{Infoboks fyrstehus
[[Fil:Tudor Rose.svg|thumb|Tudorrosen, som kombinerer [[Huset York|Yorks]] hvide og [[Huset Lancaster|Lancasters]] røde rose]]
|navn = '''Huset Tudor'''
'''Huset Tudor''' var et [[dynasti|kongehus]] af [[Wales|walisisk]] ophav, med monarker som regerede [[England]] fra [[1485]] til [[1603]], hvor det blev efterfulgt af [[huset Stuart]]. Bedst kendt af Tudor-monarkerne er [[Henrik 7. af England|Henrik VII]], [[Henrik 8. af England|Henrik VIII]] og [[Elisabeth 1. af England|Elisabeth I]]. Dynastiet uddøde, da Elizabeth døde i [[1603]] uden arvinger. Gennem hemmelige forhandlinger med sin fætter [[Jakob 1. af England|Jakob]], konge af [[Skotland]] (hvis oldemor var en Tudor), sørgede dronning Elizabeth for at [[Huset Stuart]] fulgte hende på den engelske trone, hvad der forenede kongedømmerne England og Skotland i en [[personalunion]].
|våbenskjold = [[Fil:Tudor Rose.svg|250px]]
[[Fil:Tudor Rose.svg|thumb|caption = Tudorrosen, som kombinerer [[Huset York|Yorks]] hvide og [[Huset Lancaster|Lancasters]] røde rose]]
|land = {{flagicon|England}} [[Kongeriget England]]<br />{{flagicon|Kongeriget Irland}}[[Kongeriget Irland]]<br />{{flagicon|Wales}}[[Wales]]
|foregående_fystehus = [[Huset York]]
|gren_af = [[Huset Plantagenet]] (gennem kvindelig linje)
|titler = {{flagicon|England}} [[Engelske regenter|Konge af England]]<br />{{flagicon|Kongeriget Irland}} [[Irlands regenter|Herre over Irland]]<br />{{flagicon|Kongeriget Irland}} [[Irlands regenter|Konge af Irland]]<br />{{flagicon|Wales}} [[Prins af Wales]]<br />{{flagikon|Frankrig|forhistorisk}} [[Frankrigs monarker|Konge af Frankrig]]<small> (af navn)</small>
|grundlægger = [[Henrik 7. af England]]
|sidste_regent = [[Elizabeth 1. af England]]
|nuværende_regent =
|grundlagt = [[22. august]] [[1485]]
|opløst = [[24. marts]] [[1603]]
|afsat =
|nationalitet =
|yngre_grene =
}}
 
 
'''Huset Tudor''' var et [[dynasti|kongehus]] af [[Wales|walisisk]] ophav, med monarker som regerede [[England]] fra [[1485]] til [[1603]], hvor det blev efterfulgt af [[huset Stuart]]. Bedst kendt af Tudor-monarkerne er [[Henrik 7. af England|Henrik VII7.]], [[Henrik 8. af England|Henrik VIII8.]] og [[ElisabethElizabeth 1. af England|ElisabethElizabeth I1.]]. Dynastiet uddøde, da Elizabeth døde i [[1603]] uden arvinger. Gennem hemmelige forhandlinger med sin fætter [[Jakob 1. af England|Jakob]], konge af [[Skotland]] (hvis oldemor var en Tudor), sørgede dronning Elizabeth for at [[Huset Stuart]] fulgte hende påarvede den engelske trone, hvad der forenede kongedømmerne England og Skotland i en [[personalunion]].
 
De fem Tudor-monarker var:
 
* [[Henrik 7. af England|Henrik VII7.]] ([[1485]]-[[1509]])
* [[Henrik 8. af England|Henrik VIII8.]] ([[1509]]-[[1547]]); søn af Henrik VII7.
* [[Edvard 6. af England|Edvard VI6.]] ([[1547]]-[[1553]]); søn af Henrik VIII8.
* [[Maria 1. af England|Maria I1.]] ([[1553]]-[[1558]]); ældste datter af Henrik VIII8.
* [[ElisabethElizabeth 1. af England|ElisabethElizabeth I1.]] ([[1558]]-[[1603]]); næstældste datter af Henrik VIII8.
== Slægtstræ ==
<br />
*{{Color sample|border=#EEC900|white; border-width:2px}} - En guld omkreds indikerer en monark
*{{Color sample|border=#CC0000|white; border-width:2px}} - En rød omkreds indikerer en nær slægtning til en monark (forældre, ægtefæller og børn)
*{{Color sample|border=#000000|white; border-width:2px}} - En sort omkreds indikerer andre slægtninge
{{stamtræ/start}}
{{stamtræ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |}}
{{stamtræ | | | | | | | | |TS| |HB| |HV| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |TS=[[Tudor af Penmynydd|Tudor<br />slægten af<br />Penmynydd]]|HB=[[Huset Beaufort]]<br /><small>([[Huset Lancaster]])</small>|HV=[[Huset York]]}}
{{stamtræ | | | | | | | | | |:| | | |:| | | |:| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |}}
{{stamtræ | | | | | | | | | |!| | | |!| | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |}}
{{stamtræ | | | | | | | | |ET|y|MB| |E4|y|EW| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |ET=[[Edmund Tudor, 1. jarl af Richmond|Edmund <br />Tudor<br /><small>1. jarl af Richmond]]</small><br><small>1430–1456</small>| boxstyle_ET=border-width:2px; border-color:#CC0000|MB=[[Margaret Beaufort|Margaret <br />Beaufort]]<br><small>1443–1509</small>| boxstyle_MB=border-width:2px; border-color:#CC0000|E4='''[[Edvard 4. af England|Edvard 4.]]'''<br><small>1442–1483<br>r.1461–1470<br>1471–1483</small>| boxstyle_E4=border-width:2px; border-color:#EEC900;|EW=<small>g. 1464<br></small>[[Elizabeth Woodville|Elizabeth <br />Woodville]]<br><small>ca.1437–1492</small>| boxstyle_EW=border-width:2px;border-color:#CC0000}}
{{stamtræ | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{{{stamtræ| | | | | | | | | | |He0|~|~|y|~|~|El0| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | He0='''[[Henrik 7. af England|Henrik 7.]]'''<br/><small>1457–1509<br>r.1485–1509</small>| boxstyle_He0=border-width:2px; border-color:#EEC900;| El0=<small>g. 1486<br></small>[[Elizabeth af York|Elizabeth<br /><small>af York</small>]]<br><small>1466–1503</small>| boxstyle_El0=border-width:2px;border-color:#CC0000}}
{{stamtræ | | | | | | | |,|-|-|-|-|-|-|-|+|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | | | | | }}
{{stamtræ | | | CB |y|MT |~| LF | | |!| | |AR | |ET | |EDT | |KT | | |!| | | | | | | | | | CB=<small>g. 1515<br></small>[[Charles Brandon, 1. hertug af Suffolk|Charles<br />Brandon<br /><small>1. hertug <br />af Suffolk</small>]]<br><small>c.1484–1545</small>| MT=[[Mary Rose Tudor|Maria <br />Tudor]]<br><small>1496–1533</small>| boxstyle_MT=border-width:2px;border-color:#CC0000| LF=<small>g. 1514<br></small>[[Ludvig 12. af Frankrig|Ludvig 12.<br /><small>af Frankrig</small>]]<br><small>1462–1515</small>| AR=[[Arthur Tudor|Arthur<br /><small>Prins af<br />Wales</small>]]<br><small>1486–1502</small>| boxstyle_AR=border-width:2px;border-color:#CC0000| ET=[[Elizabeth Tudor (1492-1495)|Elizabeth<br />Tudor]]<br><small>1492–1495</small>| boxstyle_ET=border-width:2px;border-color:#CC0000| EDT=[[Edmund Tudor, hertug af Somerset|Edmund<br />Tudor<br /><small>Hertug af<br />Somerset</small>]]<br><small>1499–1500</small>| boxstyle_EDT=border-width:2px;border-color:#CC0000| KT=[[Katarina Tudor (1503)|Katarina<br />Tudor]]<br><small>1503</small>| boxstyle_KT=border-width:2px;border-color:#CC0000}}
{{stamtræ |,|-|-|-|-|'| |F|~|~|~|~|~|~|7|!|F|~|~|~|~|~|~|~|~|7| | | | | | | | | |!| | | | | | | | | }}
{{stamtræ |!| | | | |F|~|J| |F|~|~|~|~|C|!|D|~|~|~|~|7| | | |:| | | | | | | | | |!|F|~|~|~|~|7| | | }}
{{stamtræ |!|JY |y|J|CH |J|CA |y|HT |y|AB |L|AC |L|CP | | AD |y|MA |y| JS |L| HS | JY=<small>g. 1536<br></small>[[Jane Seymour|Jane<br />Seymour]]<br><small>c.1508–1537</small>| boxstyle_JY=border-width:2px;border-color:#CC0000| CH=<small>g. 1540<br></small>[[Catherine Howard|Catherine<br />Howard]]<br><small>1518/1524<br />–1542</small>| boxstyle_CH=border-width:2px;border-color:#CC0000| CA=<small>g. 1501<br></small>[[Katharina af Aragonien|Katarina<br /><small>af Aragonien</small>]]<br><small>1485–1536</small>| boxstyle_CA=border-width:2px;border-color:#CC0000| HT='''[[Henrik 8. af England|Henrik 8.]]'''<br><small>1491–1547<br>r.1509–1547</small>| boxstyle_HT=border-width:2px; border-color:#EEC900;| AB=<small>g. 1533<br></small>[[Anne Boleyn|Anne <br />Boleyn]]<br><small>1501/1507<br />–1536</small>| boxstyle_AB=border-width:2px;border-color:#CC0000| AC=<small>g.1540–<br />1540</small><br>[[Anna af Kleve|Anna<br /><small>af Kleve</small>]]<br><small>1515-1557</small>| boxstyle_AC=border-width:2px;border-color:#CC0000| CP=<small>g. 1543<br></small>[[Catherine Parr|Catherine<br />Parr]]<br><small>1512–1548</small>| boxstyle_CP=border-width:2px;border-color:#CC0000| AD=<small>g.1514–1527<br></small>[[Archibald Douglas, 6. jarl af Angus|Archibald<br />Douglas<br /><small>6. jarl<br />af Angus</small>]]<br><small>ca. 1489–1557</small>| MA=[[Margaret Tudor|Margrete<br />Tudor]]<br><small>1489–1541</small>| boxstyle_MA=border-width:2px;border-color:#CC0000| JS=<small>g. 1503<br></small>[[Jakob 4. af Skotland|Jakob 4.<br /><small>af Skotland</small>]]<br><small>1473–1513</small>| HS=<small>g. 1528<br></small>[[Henry Stewart, 1. Lord Methven|Henry<br />Stewart<br /><small>1. Lord<br /> Methven</small>]]<br><small>ca.1495–1552</small>}}
{{stamtræ |!| | | |`|-|-|.| | | |,|-|'| | | |`|-|.| | | | | | | |,|-|-|-|-|-|'| |,|-|^|-|-|-|-|-|.| }}
{{stamtræ |!| | | | | |ED | |MA2 |~|PS | |EL | | MS |y| MD | | MV |~| JV |y| MG | | JR | ED='''[[Edvard 6. af England|Edvard 6.]]'''<br><small>1537–1553<br>r.1547–1553</small>| boxstyle_ED=border-width:2px; border-color:#EEC900;| MA2='''[[Maria 1. af England|Maria 1.]]'''<br><small>1516–1558<br>r. 1553–1558</small>| boxstyle_MA2=border-width:2px; border-color:#EEC900;| PS=<small>g. 1554<br></small>[[Filip 2. af Spanien|Filip 2.<br /><small>af Spanien</small>]]<br><small>1527–1598</small>| boxstyle_PS=border-width:2px; border-color:#EEC900;| EL='''[[Elizabeth 1. af England|Elizabeth 1.]]'''<br><small>1533–1603<br>r. 1558–1603</small>| boxstyle_EL=border-width:2px; border-color:#EEC900;| MS=<small>g. 1544<br></small>[[Matthew Stewart, 4. jarl af Lennox|Matthew<br /><small>Stewart<br />4. jarl af<br /> Lennox</small>]]<br><small>1516–1571</small>| MD=[[Margaret Douglas|Margaret<br />Douglas]]<br><small>1515–1578</small>| MV=<small>g. 1537<br></small>[[Madeleine af Frankrig|Madeleine<br /><small>af Frankrig</small>]]<br><small>1520–1537</small>| JV=[[Jakob 5. af Skotland|Jakob 5.<br /><small>af Skotland</small>]]<br><small>1512–1542</small>| MG=<small>g. 1538<br></small>[[Maria af Guise|Maria <br /><small>af Guise</small>]]<br><small>1515–1560</small>| JR=[[Jakob, hertug af Rothesay (1507-1508)|Jakob<br /><small>Hertug af<br /> Rothesay</small>]]<br><small>1507–1508</small>}}
{{stamtræ |`|-|-|v|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | |`|-|.| | | |,|-|-|-|-|-|'| | | | | | | }}
{{stamtræ | | | EB |~| HC | | AS |~| FB |y| HG | | | | | |HS2 |y|MQS |V| FF|F|JH| | | | | | | | EB=[[Eleanor Clifford, grevinde af Cumberland|Eleanor<br /> Brandon]]<br><small>1519–1547</small>| HC=<small>g. 1537<br></small>[[Henry Clifford, 2. jarl af Cumberland|Henry<br />Clifford<small><br />2. jarl af<br />Cumberland</small>]]<br><small>1517–1570</small>| AS=<small>g. 1555<br></small>Adrian<br />Stokes<br><small>1533–1586</small>| FB=[[Frances Grey, hertuginde af Suffolk|Frances<br />Brandon]]<br><small>1517–1559</small>| HG=<small>g. 1533<br></small>[[Henry Grey, 1. jarl af Suffolk|Henry Grey<br /><small>1. hertug <br />af Suffolk</small>]]<br><small>1517–1554</small>| HS2=<small>g. 1565</small><br>[[Henry Stuart, Lord Darnley|Henry<br />Stuart<br /><small>Lord Darnley</small>]]<br><small>1545–1567</small>| boxstyle_HS2=border-width:2px;border-color:#CC0000| MQS=[[Maria Stuart|Maria<br /><small>af Skotland</small>]]<br><small>1542–1587</small>| boxstyle_MQS=border-width:2px;border-color:#CC0000| FF=<small>g. 1558<br></small>[[Frans 2. af Frankrig|Frans 2.<br /><small>af Frankrig</small>]]<br><small>1544–1560</small>| JH=<small>g. 1567<br></small>[[James Hepburn, 4. jarl af Bothwell|James<br />Hepburn<br /><small>Jarl af Bothwell</small>]]<br><small>ca. 1534–1578</small>}}
{{stamtræ | | | | | | | |,|-|-|-|-|-|-|-|v|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | |`|-|.| |L|~|~|~|J| | | | | | | }}
{{stamtræ | | | TK |~| MG2 | | HH |~| CG |~| ES2 | |JG |~|GD | |Ja0|y|AD| | | | | | | | | | | TK=<small>g. 1563<br></small>[[Thomas Keyes|Thomas<br />Keyes]]<br><small>1544–1571</small>| MG2=[[Lady Mary Grey|Mary Grey]]<br><small>1545–1578</small>| HH=<small>g.1553–1554<br></small>[[Henry Herbert, 2. jarl af Pembroke|Henry<br />Herbert]]<br><small>''efter''1538–<br />1601</small>| CG=[[Lady Catherine Grey|Catherine<br />Grey]]<br><small>1540–1568</small>| ES2=<small>g. 1560<br></small>[[Edward Seymour, 1. jarl af Hertford|Edward<br />Seymour]]<br><small>1539–1621</small>| JG='''[[Lady Jane Grey|Jane]]'''<br><small>1536/37–1554</small><br><small>r.1553<br>''Omstridt''</small>| boxstyle_JG=border-width:2px; border-color:#EEC900;| GD=<small>g. 1553<br></small>[[Guildford Dudley|Guildford<br />Dudley]]<br><small>ca.1535–1554</small>| boxstyle_GD=border-width:2px;border-color:#CC0000| Ja0='''[[Jakob 6. af Skotland og 1. af England|Jakob 6. & 1.]]'''<br /><small>1566–1625<br />r.1567–1625 ''(Skotland)''<br />r.1603–1625 ''(England)''</small>| boxstyle_Ja0=border-width:2px; border-color:#EEC900|AD=<small>g. 1589<br></small>[[Anna af Danmark (1574-1619)|Anna<br /><small>af Danmark</small>]]<br><small>1574–1619</small>| boxstyle_AD=border-width:2px;border-color:#CC0000}}
{{stamtræ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | }}
{{stamtræ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |:| | | | | | | | | | | }}
{{stamtræ | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |HOS| | | | | | | | | | | |HOS='''''[[Huset Stuart|Huset <br>Stuart]]<small><br>([[engelske regenter#Huset Stuart|Konger af England]]<br />[[Skotlands regenter|Konger af Skotland]]<br />[[Kongerække (Storbritannien)|Storbritanniens monarker]])</small>'''''|boxstyle_HOS=border-width:2px; border-color:#EEC900}}
{{stamtræ/slut}}
 
 
== Se også ==