Wikipedia:Dagens skandinaviske artikel/april 2006
Dagens skandinaviske artikel-arkiv for 2015
Januar - Februar - Marts - April - Maj
- Juni
- Juli
- August - September - Oktober - November - December
Dagens skandinaviske artikel-arkiv for 2014
Januar - Februar - Marts - April - Maj - Juni - Juli - August - September - Oktober - November - December
Hvis dagens artikel på forsiden ikke viser dagens artikel for dagen i dag, så er det sandsynligvis fordi cachen ikke er opdateret korrekt.
Tryk på dette link for at opdatere forsiden til den korrekte dagens artikel.
Tryk på dette link for at gøre det samme for denne side.
Et arkiv over dagens skandinaviske artikler der blev vist på forsiden. Artiklerne følger en rotationsordning, da de andre skandinaviske Wikipediaer ikke skifter artikel hver dag:
- Mandag: Norsk (bokmål)
- Tirsdag: Svensk
- Onsdag: Norsk (nynorsk)
- Torsdag: Norsk (bokmål)
- Fredag: Svensk
- Lørdag: Norsk (nynorsk)
- Søndag: Svensk - eller gæstedag - f.eks. finsk, færøsk, grønlandsk, islandsk, samisk.
Artiklerne kan hentes her redigér
Skanwiki - dette er at foretrække, eftersom de her allerede ligger færdig-formaterede til brug på den danske wikipedia:
Hvis de ikke endnu ligger klar på Skanwiki, kan du gå direkte til disse steder:
- no:Wikipedia:Ukens artikkel/2024
- nn:Wikipedia:Utvald artikkel/2024
- sv:Wikipedia:Utvald artikel
- fi:Malline:Valitut palat/2024
- fo:Wikipedia:Aðrar mánaðargreinir (månedens artikel)
- is:Wikipedia:Grein mánaðarins/2024 (månedens artikel)
1. april
Högertrafikomläggningen kallas den omläggning till högertrafik som skedde i Sverige klockan 05:00 söndagen den 3 september 1967. Det innebar att från att ha kört på vänster sida skulle man nu köra på höger sida av vägen. En rådgivande folkomröstning genomfördes v som visade att en förkrossande majoritet, 82,9% av de röstande, ville behålla vänstertrafiken, medan bara 15,5% ville gå över till högertrafik. Längs vägarna sattes upp svarta sexkantiga skyltar med ett gult H för att påminna trafikanterna om att hålla till höger. Övergången föregicks av en intensiv informationskampanj i form av annonser, broschyrer, TV- och radioprogram.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_13,_2006&action=history historik
2. april
Kongedømmet Bhutan er et land i Himalaya, lukket inne mellom India og Kina. Landet er i noen grad økonomisk og politisk avhengig av India. Inntil 1961 var landet lukket for tilreisende, og fremdeles er turismen kontrollert. Landet er det eneste hvor mahayanabuddhisme er statsreligion, og myndighetene legger stor vekt på stimulere tradisjoner, slik som bruk av nasjonal klesdrakt.
Det nasjonale navnet Druk Yul betyr Tordensdrakens rike. Leddet Druk brukes i mange sammensetninger: kongens «tittel» Druk Gyalpo, flyselskapet Druk Air og internettselskapet DrukNet. Les mer..
se -
skandinaviske artikel/Søndag/Uge_13,_2006&action=history historik
3. april
Brunbjørn (Ursus arctos) er den mest utbredte bjørnearten i verden. Den finnes i Nord-Amerika, Europa, Afrika, og Nord-Asia, hvorav de mest stabile populasjonene er å finne i Alaska, Canada og Russland. Det er trolig ca. 150 000-200 000 brunbjørner i verden, hvorav ca. 90 000-120 000 i Russland. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_14,_2006&action=history historik
4. april
Inkariket er ein tidlegare stat i Sør-Amerika frå år 1438 til 1533. På quechua heiter inkariket Tawantinsuyu, «dei fire hjørne sitt rike». Hovudstaden var Cuzco, «verdas navle», og låg der dei fire delane av riket møttest. Territoriet ekspanderte fram til 1525 og strakte seg då over det meste av dagens Peru og Ecuador, med unntak av dei austlege, lågtliggande områda, Chile sør forbi Santiago og områda av Bolivia og Argentina som ligg i Andes. Kan hende var Tawantinsuyu større enn samtidige Ming-Kina og Det ottomanske riket. Quechua var offisielt språk i forvaltinga av staten.
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_14,_2006&action=history historik
5. april
.jpg)
Digerdöden var en epidemisk sjukdom som dödade en tredjedel av Europas befolkning i mitten av 1300-talet. Man tror att sjukdom tog sig via handelsvägarna österifrån och nådde Venedig 1347. För Skandinaviens del ledde epidemin till en jordbrukskris som på längre sikt förbättrade villkoren för bönderna.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_14,_2006&action=history historik
6. april
Brunbjørn (Ursus arctos) er den mest utbredte bjørnearten i verden. Den finnes i Nord-Amerika, Europa, Afrika, og Nord-Asia, hvorav de mest stabile populasjonene er å finne i Alaska, Canada og Russland. Det er trolig ca. 150 000-200 000 brunbjørner i verden, hvorav ca. 90 000-120 000 i Russland. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_14,_2006&action=history historik
7. april
Inkariket er ein tidlegare stat i Sør-Amerika frå år 1438 til 1533. På quechua heiter inkariket Tawantinsuyu, «dei fire hjørne sitt rike». Hovudstaden var Cuzco, «verdas navle», og låg der dei fire delane av riket møttest. Territoriet ekspanderte fram til 1525 og strakte seg då over det meste av dagens Peru og Ecuador, med unntak av dei austlege, lågtliggande områda, Chile sør forbi Santiago og områda av Bolivia og Argentina som ligg i Andes. Kan hende var Tawantinsuyu større enn samtidige Ming-Kina og Det ottomanske riket. Quechua var offisielt språk i forvaltinga av staten.
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_14,_2006&action=history historik
8. april
Digerdöden var en epidemisk sjukdom som dödade en tredjedel av Europas befolkning i mitten av 1300-talet. Man tror att sjukdom tog sig via handelsvägarna österifrån och nådde Venedig 1347. För Skandinaviens del ledde epidemin till en jordbrukskris som på längre sikt förbättrade villkoren för bönderna.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_14,_2006&action=history historik
9. april
Suomen sisällissota käytiin Suomen kansanvaltuuskunnan johtamien punakaartien ja Suomen senaatin johtamien suojeluskuntien välillä 27. tammikuuta – 14. toukokuuta 1918. Ulkovalloista Neuvosto-Venäjä tuki punakaarteja, Saksa ja Ruotsi valkokaarteja. Sota oli osa Euroopan suurvaltojen ja Yhdysvaltojen välillä vuosina 1914-1918 käytyä ensimmäistä maailmansotaa ja sen aiheuttamaa valtiollista ja yhteiskunnallista murrosvaihetta tällä mantereella.
se -
skandinaviske artikel/Søndag/Uge_14,_2006&action=history historik
10. april
Påskeøya (på polynesisk Te Pito o te Henúa (Verdens navle) eller Mata-ki-te-Rangi (Øyne mot himmelen); på språket Rapa Nui heter øya Rapa Nui (Store Rapa), på spansk Isla de Pascua) ligger i det østlige Stillehavet, 3.515 km vest for det kontinentale Chile, og 2.075 km øst for nærmeste befolkede land Pitcairn, noe som gjør øya til et av verdens mest isolerte steder.
Påskeøya er under chilensk styre, og er underlagt regionen Valparaiso, sammen med sin nærmeste nabo Sala y Gomez som ligger 400 km øst. Øya er mest kjent for sine cirka 500 år gamle steinstatuer kalt moaier, disse finnes rundt hele kystlinjen på Påskeøya. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_15,_2006&action=history historik
11. april
Trollheimen er eit fjellområde på grensa mellom Nordmøre i Møre og Romsdal og Sør-Trøndelag. Trollheimen dannar eit klimaskilje mellom landsdelane og mykje av fjellheimen er freda. Her er sers spanande fjellflora, og målingar syner at dette er eit av dei områda i Nord-Europa med minst ureining. Dei høgste fjella er Trolla (1 850 moh.), Blåhø (1 672), Snota (1 668) og Trollhetta (1 614).
Det er mykje turisme i Trollheimen, og fleire hytter i turistnettet til Den Norske Turistforeining. I vinterhalvåret er det køyrd opp fine skiløyper kringom i området. Særleg i påskeveka er det mykje folk i dei.
Namnet Trollheimen vart først føreslått av Håkon Løken, og vart gitt til området av Trondheim Turistforeining i 1880-åra. Les meir...
se - se norsk - diskussion - skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_15,_2006&action=history historik
12. april
Djurgården Hockey är DIF:s sektion för ishockey. Klubben bildades 1922 och är den klubb som vunnit flest svenska mästerskap i ishockey. Djurgården ligger dock "bara" på andra plats i maratontabellen. Den senaste säsongen har det däremot inte alls gått bra och laget missade SM-slutspelet för första gången sedan säsongen 1985/1986. Det kunde dock varit värre, Djurgården tillhör högsta serien även 2006/2007.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_15,_2006&action=history historik
13. april
Påskeøya (på polynesisk Te Pito o te Henúa (Verdens navle) eller Mata-ki-te-Rangi (Øyne mot himmelen); på språket Rapa Nui heter øya Rapa Nui (Store Rapa), på spansk Isla de Pascua) ligger i det østlige Stillehavet, 3.515 km vest for det kontinentale Chile, og 2.075 km øst for nærmeste befolkede land Pitcairn, noe som gjør øya til et av verdens mest isolerte steder.
Påskeøya er under chilensk styre, og er underlagt regionen Valparaiso, sammen med sin nærmeste nabo Sala y Gomez som ligger 400 km øst. Øya er mest kjent for sine cirka 500 år gamle steinstatuer kalt moaier, disse finnes rundt hele kystlinjen på Påskeøya. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_15,_2006&action=history historik
14. april
Trollheimen er eit fjellområde på grensa mellom Nordmøre i Møre og Romsdal og Sør-Trøndelag. Trollheimen dannar eit klimaskilje mellom landsdelane og mykje av fjellheimen er freda. Her er sers spanande fjellflora, og målingar syner at dette er eit av dei områda i Nord-Europa med minst ureining. Dei høgste fjella er Trolla (1 850 moh.), Blåhø (1 672), Snota (1 668) og Trollhetta (1 614).
Det er mykje turisme i Trollheimen, og fleire hytter i turistnettet til Den Norske Turistforeining. I vinterhalvåret er det køyrd opp fine skiløyper kringom i området. Særleg i påskeveka er det mykje folk i dei.
Namnet Trollheimen vart først føreslått av Håkon Løken, og vart gitt til området av Trondheim Turistforeining i 1880-åra. Les meir...
se - se norsk - diskussion - skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_15,_2006&action=history historik
15. april
Djurgården Hockey är DIF:s sektion för ishockey. Klubben bildades 1922 och är den klubb som vunnit flest svenska mästerskap i ishockey. Djurgården ligger dock "bara" på andra plats i maratontabellen. Den senaste säsongen har det däremot inte alls gått bra och laget missade SM-slutspelet för första gången sedan säsongen 1985/1986. Det kunde dock varit värre, Djurgården tillhör högsta serien även 2006/2007.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_15,_2006&action=history historik
16. april
Trollheimen er eit fjellområde på grensa mellom Nordmøre i Møre og Romsdal og Sør-Trøndelag. Trollheimen dannar eit klimaskilje mellom landsdelane og mykje av fjellheimen er freda. Her er sers spanande fjellflora, og målingar syner at dette er eit av dei områda i Nord-Europa med minst ureining. Dei høgste fjella er Trolla (1 850 moh.), Blåhø (1 672), Snota (1 668) og Trollhetta (1 614).
Det er mykje turisme i Trollheimen, og fleire hytter i turistnettet til Den Norske Turistforeining. I vinterhalvåret er det køyrd opp fine skiløyper kringom i området. Særleg i påskeveka er det mykje folk i dei.
Namnet Trollheimen vart først føreslått av Håkon Løken, og vart gitt til området av Trondheim Turistforeining i 1880-åra. Les meir...
se - skandinaviske artikel/Søndag/Uge_15,_2006&action=history historik
17. april
.jpg)
Solovki-klosteret (russisk:Соловецкий монастырь) har i flere hundre år vært kristendommens hovedsete i Nord-Russland. Klosteret ligger på Solovki-øyene i Kvitsjøen i Arkhangelskregionen (Arkhangelsk Oblast). De viktigste bygningene er fra 1500-tallet, da Filip Kolytsjev var hegumen (tittel som tilsvarer abbed). Klosteret har opp igjennom århundrene gjennomgått mange endringer og det har motstått flere fiendtlige angrep. Dette er et av de første russiske stedene som har kommet på UNESCOs liste over verdensarvsteder. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_16,_2006&action=history historik
18. april
Christofer Columbus (1451– 20. mai 1506)
(spansk: Cristóbal Colón,
italiensk: Cristoforo Colombo) var opphavleg ein italiensk oppdagar og handelsmann. I 1492 kryssa han Atlanterhavet frå Kanariøyane til Bahamas i Karibia. Han gjekk i land på ei av øyane den 12. oktober under kastiljansk flagg. Eigentleg gjorde han ein freistnad på å finne ein vestleg sjøveg frå Europa til Aust-Asia og India, av det kjem namnet «indianarar». Hendinga i 1492 sette ei skiljelinje i amerikansk historie. Ho markerer starten på europeisk kolonisering av Amerika, medan heile perioden før 1492 blir kalla førkolumbisk.
Les meir...
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_16,_2006&action=history historik
19. april
Golf är en sport som består i att spela en boll med en uppsättning klubbor från en utslagsplats, tee, till och i ett hål genom ett antal på varanda följande slag och i enlighet med spelets regler. Hålet är beläget på en särskilt preparerad yta benämnd green.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_16,_2006&action=history historik
20. april
Solovki-klosteret (russisk:Соловецкий монастырь) har i flere hundre år vært kristendommens hovedsete i Nord-Russland. Klosteret ligger på Solovki-øyene i Kvitsjøen i Arkhangelskregionen (Arkhangelsk Oblast). De viktigste bygningene er fra 1500-tallet, da Filip Kolytsjev var hegumen (tittel som tilsvarer abbed). Klosteret har opp igjennom århundrene gjennomgått mange endringer og det har motstått flere fiendtlige angrep. Dette er et av de første russiske stedene som har kommet på UNESCOs liste over verdensarvsteder. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_16,_2006&action=history historik
21. april
Christofer Columbus (1451– 20. mai 1506)
(spansk: Cristóbal Colón,
italiensk: Cristoforo Colombo) var opphavleg ein italiensk oppdagar og handelsmann. I 1492 kryssa han Atlanterhavet frå Kanariøyane til Bahamas i Karibia. Han gjekk i land på ei av øyane den 12. oktober under kastiljansk flagg. Eigentleg gjorde han ein freistnad på å finne ein vestleg sjøveg frå Europa til Aust-Asia og India, av det kjem namnet «indianarar». Hendinga i 1492 sette ei skiljelinje i amerikansk historie. Ho markerer starten på europeisk kolonisering av Amerika, medan heile perioden før 1492 blir kalla førkolumbisk.
Les meir...
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_16,_2006&action=history historik
22. april
Golf är en sport som består i att spela en boll med en uppsättning klubbor från en utslagsplats, tee, till och i ett hål genom ett antal på varanda följande slag och i enlighet med spelets regler. Hålet är beläget på en särskilt preparerad yta benämnd green.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_16,_2006&action=history historik
23. april
Karuselli on huvittelulaite, jossa keskeistä on horisontaalinen pyörivä liike. Perinteinen karuselli koostuu pystyakselin ympäri pyörivästä alustasta sekä sille asetelluista erilaisista istuimista. Tyypillisesti matkustajat ratsastavat puusta tai nykyään useimmiten lasikuidusta valmistetuilla eläimillä, jotka liikkuvat ylös ja alas laukkamaista liikettä matkien.
se -
skandinaviske artikel/Søndag/Uge_16,_2006&action=history historik
24. april
Adolf Hitler (født 20. april 1889 i Braunau am Inn i Østerrike, død 30. april 1945 i Berlin ved selvmord) var fra 1921 «fører» for Det nasjonalsosialistiske tyske Arbeiderparti, fra 1933 rikskansler og fra 1934 «fører og rikskansler» og samtidig regjeringssjef og statsoverhode for Det tyske rike. Han var østerriker av fødsel og bakgrunn, men flyttet til Tyskland i 1913 og ble tysk statsborger i 1932. Han etablerte det nasjonalsosialistiske diktatur «Det tredje rike» i Tyskland, forbød alle opposisjonspartier og forfulgte politiske, ideologiske og kulturelle motstandere og personer tilhørende forskjellige minoritetsgrupper, rasemessig eller på annet vis. Han fremmet en nyhedensk og rasistisk «blod og rase»-ideologi, og bedrev en systematisk diskriminering og senere forfølgelse av jødene som kostet rundt seks millioner europeiske jøder livet i Holocaust. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_17,_2006&action=history historik
25. april
243 Ida er ein hovudbelte-asteroide som Galileosonden tok bilde av 28. august 1993. 243 Ida blei oppdaga av Johann Palisa 29. september 1884 i Wien. Ida er namnsett etter Ida, ei nymfe frå Kreta i gresk mytologi som levde på eit fjell med same namn (sjå Ida på Kreta).
Forskaren Ann Harch i Galileogruppa oppdaga under gjennomgang av forseinka bilde 17. februar 1994 at Ida hadde ein liten måne. Asteroidemånen blei gitt det foreløpige namnet S/1993 (243) 1 og seinare omdøypt til 243 (1) Dactyl. Les meir...
se - se norsk - diskussion - skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_17,_2006&action=history historik
26. april
Satsen om oändligt många apor slår fast att en apa som slumpmässigt trycker på en skrivmaskins tangentbord till slut kommer att ha skrivit alla böcker i det franska nationalbiblioteket Bibliothèque nationale de France. Satsen är i själva verket en förvanskning av en idé i en bok från 1909 om sannolikhetslära av Émile Borel i vilken begreppet "daktylografiska apor" myntades. Satsen exemplifierar Kolmogorovs sats, ofta kallad Kolmogorovs lag. Egentligen illustrerar apan ett specialfall av lagen, vars generella formulering inte publicerades förrän 1933.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_17,_2006&action=history historik
27. april
Adolf Hitler (født 20. april 1889 i Braunau am Inn i Østerrike, død 30. april 1945 i Berlin ved selvmord) var fra 1921 «fører» for Det nasjonalsosialistiske tyske Arbeiderparti, fra 1933 rikskansler og fra 1934 «fører og rikskansler» og samtidig regjeringssjef og statsoverhode for Det tyske rike. Han var østerriker av fødsel og bakgrunn, men flyttet til Tyskland i 1913 og ble tysk statsborger i 1932. Han etablerte det nasjonalsosialistiske diktatur «Det tredje rike» i Tyskland, forbød alle opposisjonspartier og forfulgte politiske, ideologiske og kulturelle motstandere og personer tilhørende forskjellige minoritetsgrupper, rasemessig eller på annet vis. Han fremmet en nyhedensk og rasistisk «blod og rase»-ideologi, og bedrev en systematisk diskriminering og senere forfølgelse av jødene som kostet rundt seks millioner europeiske jøder livet i Holocaust. Les mer…
se -
se norsk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Bokmål/Uge_17,_2006&action=history historik
28. april
243 Ida er ein hovudbelte-asteroide som Galileosonden tok bilde av 28. august 1993. 243 Ida blei oppdaga av Johann Palisa 29. september 1884 i Wien. Ida er namnsett etter Ida, ei nymfe frå Kreta i gresk mytologi som levde på eit fjell med same namn (sjå Ida på Kreta).
Forskaren Ann Harch i Galileogruppa oppdaga under gjennomgang av forseinka bilde 17. februar 1994 at Ida hadde ein liten måne. Asteroidemånen blei gitt det foreløpige namnet S/1993 (243) 1 og seinare omdøypt til 243 (1) Dactyl. Les meir...
se - se norsk - diskussion - skandinaviske artikel/Nynorsk/Uge_17,_2006&action=history historik
29. april
Satsen om oändligt många apor slår fast att en apa som slumpmässigt trycker på en skrivmaskins tangentbord till slut kommer att ha skrivit alla böcker i det franska nationalbiblioteket Bibliothèque nationale de France. Satsen är i själva verket en förvanskning av en idé i en bok från 1909 om sannolikhetslära av Émile Borel i vilken begreppet "daktylografiska apor" myntades. Satsen exemplifierar Kolmogorovs sats, ofta kallad Kolmogorovs lag. Egentligen illustrerar apan ett specialfall av lagen, vars generella formulering inte publicerades förrän 1933.
se -
se svensk -
diskussion -
skandinaviske artikel/Svensk/Uge_17,_2006&action=history historik
30. april
Stonehenge er eitt yngru steinaldar og bronsualdar fornminni tætt við Amesbury í enska landslutinum Wiltshire, umleið 13 km í ein útnyrðing úr Salisbury. Tað er uppbygt av vøllgørðum rundan um eina runda uppseting av stórum reistum steinum og er eitt hitt kendasta fyrisøguligu støðunum í heiminum.
se - skandinaviske artikel/Søndag/Uge_17,_2006&action=history historik